Name: Kerk Nederzwalm. 2016
Period: (1737) 1744-2010
Inventoried scope: 3,68 linear meters
Archive repository: State archives in Ghent
Heading : Parishes, church councils and Holy Spirit Tables
Authors: Van Bockstaele, Geert — Van Bockstaele, Julien — Van Bockstaele, Marc
Year of publication: 2016
Code of the inventory: PAR452
Kerkfabriek en parochie Alle Heiligen te Nederzwalm
Nederzwalm en Hermelgem vormden lange tijd twee afzonderlijke dorpen en parochies. In 1847 werden de twee kerken verenigd en twee jaar later werden ze tot één gemeente omgevormd. Dit is ook merkbaar in de doop-, huwelijks- en overlijdensregisters, die tot 1849 afzonderlijk werden opgemaakt. Een ander gevolg was dat de kerk van Nederzwalm moest worden vergroot, wat dan ook met de bouw van zijbeuken in 1851 geschiedde. Bij gebrek aan modern archief heeft men echter geen kennis van latere verbouwingen of restauraties van de kerk.
Het Onze-Lieve-Vrouwkapittel van Kamerijk bezat tot aan de Franse revolutie het patronaatsrecht over de kerk van Nederzwalm, zoals zij die ook bezat over de kerk van Sint-Kornelius-Horebeke en nog acht andere kerken in het oude Land van Aalst (gebied tussen Dender en Schelde). De grote tienden kwamen evenwel aan de pastoor toe en niet aan de abdij. Als enige kerk in het Land van Aalst was haar patroon die van Alle Heiligen. De kerk van Hermelgem stond onder het patronaat van de benedictijnenabdij van Anchin, die ook de grote tienden bezat. De hoofdpatroonheilige van de kerk was de H. Mattheus.
Vóór de bisdomhervormingen van 1559 behoorden de kerken van Nederzwalm en Hermelgem, merkwaardig genoeg, tot de dekenij van Aalst, zoals overigens ook Sint-Maria-Latem, Meilegem en Beerlegem. Na 1559 ressorteerden zij onder de dekenij van Ronse en dat tot de oprichting van de dekenij Horebeke in 1913. De pastoor van Nederzwalm bediende meestal de kerk van Hermelgem.
Het archief is vrij beperkt. Zeer weinig archiefbescheiden uit de 19de eeuw zijn bewaard. Met de documenten over het liturgisch leven en de pastorale activiteiten is het nog slechter gesteld, evenals van de vele confrérieën of broederschappen die in beide kerken aanwezig moeten zijn geweest. Wel waren misboeken en vooral handschriftelijke en gedrukte partituren wel ruimschoots aanwezig, meer dan in andere kerken.
De archiefbescheiden ouder dan 100 jaar zijn openbaar en vrij raadpleegbaar. Voor stukken jonger dan 100 jaar dient toestemming tot inzage te worden gevraagd aan de secretaris van de kerkfabriek voor wat het archief van de kerkfabriek betreft; en aan de pastoor voor wat het archief van de parochie betreft.
Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief.
Ordening en beschrijving van het archief werden anno 2016 uitgevoerd door Geert, Marc en Julien Van Bockstaele, gebaseerd op hun eerdere inventarisatieronde begin 21ste eeuw.
Rogiers Joannes Baptist, 1796-1812.
De Decker Petrus, 1812-1828.
Quidé Paulus, 1828-1865.
Cornelis Marcelinus, 1865-1869.
Bertrand Emilius, 1869, coadjutor.
De Wolf Carolus, 1875-1877.
Van Lancker Honoré, 1880-1887.
Claus Maria Isidorus, 1887-1895.
De Bruyn Carolus, 1895-1908.
Buysse August, 1908-1913.
Hemeryckx Emiel, 1913-1927.
Van Den Brink Theo, 1927-1944.
Bullens Cyriel, 1944-1950.
Cooreman Karel, 1950-1959.
De Smet Irené, 1959-1967.
Coppens Jozef, 1967-1973.
Strens Paul, 1973-1988.
De Cock Amand, 1988-1993.
Schollaert Gabriël, 1993-2008.
Vermeulen Raf, 2008-2015.
Derde Patrick, 2015-...
De Decker Petrus, 1803-1812.
Bisschop Carolus, 1825-1828.
Claus Petrus, 1828-1832.
De Temmerman Franciscus, 1832-1838.
Moerman Petrus, 1838-1843.
Van der Vennet Augustus, 1843-1847.
Baes Johannes, 1860-1861, coadjutor.
Verheyden Carolus, 1861-1865, coadjutor.
Van Kerckhove Petrus, 1869-1874, coadjutor.
Van der Meulen Petrus, 1874-1875, coadjutor.
Van Lancker Honoré, 1877-1880, coadjutor.
| 1 | Stukken betreffende de deponering van oud kerkarchief in het Rijksarchief en algemeen archiefbeheer. 1966, 2006. | 1 omslag | |||||||
| 2 | Briefwisseling. 1913-1964, 2007. | 1 omslag | |||||||