Name: Kerk Sint-Maria-Oudenhove. 2015
Period: (1750) 1792-2014
Inventoried scope: 10,53 linear meters
Archive repository: State archives in Ghent
Heading : Parishes, church councils and Holy Spirit Tables
Authors: Van Bockstaele, Geert — Van Bockstaele, Julien — Van Bockstaele, Marc
Year of publication: 2015
Code of the inventory: PAR423
Kerkfabriek en parochie Onze-Lieve-Vrouw Hemelvaart te Sint-Maria-Oudenhove
De eerste schriftelijke aanwijzing van een kerk vinden we in een document van 1219 (1). Samen met de hoofdkerk van Zottegem was die van Sint-Maria-Oudenhove de enige van de dertien Zottegemse kerken die niet onder het patronaat van een abdij stond maar van een leek. Die leek, meestal de lokale heer of in 1619 de landvoogd, Albrecht, kon het benoemingsrecht van de pastoor opeisen en een deel van de inkomsten opstrijken. Voor Oudenhove bleef dit beperkt tot één zesde van de grote tienden (graangewassen). Twee derden ervan gingen naar de cisterciënzerinnenabdij van Beaupré (Grimminge) en een ander zesde was voor de pastoor bestemd. Deze kreeg op zijn beurt alle nieuwe tienden.
In het Ancien Régime behoorde de kerk van Oudenhove tot het decanaat van Geraardsbergen. Sinds het begin van de 19de eeuw tot heden is het lid van het decanaat Zottegem. Door de wijziging van de gemeentegrenzen van Oudenhove en Nederbrakel ligt de parochie op grondgebied van die twee gemeenten. Hierdoor is de gemeente Zottegem voor 4/5 van de begroting en rekeningen verantwoordelijk en Brakel voor 1/5.
Algemeen wordt aangenomen dat de kerk in zijn basisvorm een constructie is van de 13de eeuw. Het koor, de dwarsbeuk en de vieringtoren zouden van die tijd dateren. De kerk liep weinig schade op tijdens de 16de-eeuwse godsdienstoorlogen. Zoals vele kerken werd ze als gevolg van de stijgende bevolking en de relatieve welvaart in de 18de eeuw grondig verbouwd. Eerst pakte men de toren aan, nadien vernieuwde men het dak volledig en ca. 1749 bouwde de beroemde Gentse "meester-metser" of architect Jean-Baptist Simoens er de linkerzijde bij. Wellicht zal ook hij de bouwer geweest zijn van de nieuwe sacristie. Na de bouw van de rechterzijbeuk (1753) werden de zijkoren gewelfd en de rest van de kerk "mooi" geplafonneerd, zoals we dat overigens vandaag nog kunnen bewonderen. In diezelfde periode legde men een nieuwe vloer met tegels uit de groeven van Basècles en kon de "steenhouwer-architect" P.J. De Pret uit Zinnik in 1776-1777 een nieuwe voorgevel optrekken.
Honderd jaar later was de kerk aan een grondige restauratie toe. Voortaan heerste de neogotiek en liet men de barokke meubels, op één uitzondering na, verdwijnen. Eerst bouwde architect August Van Assche een nieuwe sacristie en in 1907 was het de beurt aan architect H. Geirnaert om de linkersacristie te verbouwen. Nadien volgden nog restauraties in 1925 (toren), 1935 (koor), 1953 (gevel), 1967-1974 en in 1988-2002. Centrale verwarming werd in 1969 geplaatst. Voor het neogotisch meubilair zorgden Prosper Speck en Louis-Bert de L'Arbre, beiden uit Geraardsbergen, en nadien Leopold Blanchaert uit Sint-Denijs-Westrem. Intussen had Ch. Van Melckebeke in 1881 neogotische schilderingen in het koor aangebracht en mochten andere beeldhouwers zoals Pauwels en Bressers kleinere werken uitvoeren. Tenslotte werden nieuwe brandglasramen aangebracht door de glazeniers Joseph Casier, Cesar Vanhevele en Olivier Ganton. Een belangrijke rol in het parochieleven speelde ook de Sint-Antoniuskapel, die in 1908 in neogotische stijl herbouwd werd.
Het archief was vóór deze inventarisatie door Jozef Schollaert goed geordend en in dozen opgeborgen, waardoor het voorbereidend werk sterk vereenvoudigd was.
De archiefbescheiden ouder dan 100 jaar zijn openbaar en vrij raadpleegbaar. Voor stukken jonger dan 100 jaar dient toestemming tot inzage te worden gevraagd aan de secretaris van de kerkfabriek voor wat het archief van de kerkfabriek betreft; en aan de pastoor voor wat het archief van de parochie betreft.
Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief.
Ordening en beschrijving van het archief gebeurden anno 2015 door Geert, Marc en Julien Van Bockstaele, gebaseerd op hun eerdere beschrijvingsronde uit het begin van de 21ste eeuw.
Verbustel Franciscus, 1802-1810.
Van Robais Ludovicus, 1810-1822.
Standaert Jean-Baptist, 1822-1826.
Ost Dominicus, 1826-1827.
Van Assche Petrus, 1827-1838.
Watteel Ivo, 1838-1861.
De Wolf Desiderius, 1861-1870.
De Beck Petrus, 1870-1871.
De Smet Karel, 1871-1885.
Van Eycke Franciscus, 1885-1888.
Cooreman Clemens, 1889-1906.
De Meester Emiel, 1906-1912.
De Ruyck Remi, 1912-1932.
De Wolf Emmanuël, 1932-1950.
Van Peteghem Arthur, 1950-1965.
D'Hooghe Frans, 1965-1969.
Vanderweeën Jules, 1969-1988.
De Keukelaere Julien, 1988-2015.
De Neve Paul, 2015-...
Leyman Johannes, 1805-1806.
Steenbeke Paulus, 1806-1813.
Van Impe Laurentius, 1814.
Van den Hende Ludovicus, 1814-1819.
Van Innis Franciscus, 1823-1831.
De Bie Carolus, 1831-1834.
Baeyens Cornelius, 1834-1837.
Van Germeersch Karel, 1837-1838.
Colman Petrus, 1838-1839.
Wulgaert Johannes, 1839-1840.
Anseau Edward, 1840-1844.
Huybrechts Joannes, 1844-1845.
Mannaert Carolus, 1845-1865.
Verheyden Carolus, 1865-1869.
Collier Franciscus, 1869-1871.
Van Cauwelaert Benedictus, 1871 (coadjutor).
De Sutter Petrus, 1871-1875.
Schoup Julianus, 1875-1887.
Van De Velde Ludovicus, 1887-1893.
De Smet Franciscus, 1893-1901.
Verhetsel Charles, 1901-1908.
Claeys Sylvain, 1908-1928.
Bulens (Bullens) Cyriel, 1928-1934.
Van Peteghem Arthur, 1934-1937.
Van Hoolandt José, 1937-1940.
Gistelinck Jeroom, 1940-1945.
Van Den Bossche Robert, 1945-1950.
Van Der Meren Julien, 1950 (coadjutor).
De Pauw Jozef, 1950-1959.
Wijffels Adelain, 1959-1961.
Van Rostenberge Roland, 1961-1967.
De Latte Robert, 1967-1970.
Dreelinck Jean-Paul, 1970-1975.
De Bodt Joseph, 1975-1981.
Van Damme Louis, 1982, 1985-1986.
De Meulemeester André, 1986-1990.
| 1 | Korte historiek van de kerk en de parochie en briefwisseling betreffende de overheveling van oud kerkarchief naar het Rijksarchief, met inventaris. 1966, 1972 en s.d. | 1 omslag | |||||||
| 2 - 6 | Registers met de beraadslagingen van de kerkfabriekraad. 1821-2001. | ||||||||
| Niet volledig. | 2 | 1821-1841. | 1 deel | ||||||
| 3 | 1842-1936. | 1 deel | |||||||
| 4 | 1936-1965. | 1 deel | |||||||
| Niet aanwezig. | 5 | 1965-1989. | 1 deel | ||||||
| 6 | 1989-2001. | 1 deel | |||||||
| 7 | Verslagen van de vergaderingen van de kerkfabriekraad. 1969-2002. | 1 pak | |||||||
| 8 | Algemene briefwisseling. 20ste eeuw. | 1 omslag | |||||||