Name: Kerk Grotenberge 2015
Period: 1789-2011
Inventoried scope: 5,05 linear meters
Archive repository: State archives in Ghent
Heading : Parishes, church councils and Holy Spirit Tables
Authors: Van Bockstaele, Geert — Van Bockstaele, Julien — Van Bockstaele, Marc
Year of publication: 2015
Code of the inventory: PAR416
Kerkfabriek en parochie Sint-Pietersbanden en Sint-Berlindis te Grotenberge
De parochie van Grotenberge, ook Breivelde genoemd, is een deelgemeente van Zottegem en heeft een merkwaardige geschiedenis achter de rug. Al situeert zich de oudste vermelding van haar bestaan in 1235, toch was zij afhankelijk van de bedienaar van de parochie van Erwetegem, die op haar beurt geruime tijd een soort filiaal van Strijpen was. Die twee parochies waren samen met Sint-Goriks-Oudenhove afhankelijk van de abdij van Mont-Saint-Martin in Noord-Frankrijk, tegen Kamerijk gelegen. Doordat Grotenberge niet aan Erwetegem grensde gaf dat heel wat praktische problemen voor de uitoefening van de liturgische diensten. Een groot deel van de tienden van Grotenberge gingen bovendien naar de pastoor van Strijpen en de kapelaan van het kasteel van Zottegem. In de 18de eeuw was het niet altijd de pastoor van Erwetegem maar wel die van Zottegem of zelfs van Godveerdegem, die in Grotenberge de liturgische diensten verzorgden. Dan ook ijverden diverse inwoners om hun parochie zelfstandig te maken of althans poogden zij aan te tonen dat Grotenberge steeds een onafhankelijke kerk was geweest. Als gevolg van die eis ontstond er een hevig dispuut met de pastoor van Strijpen (zie nr. 36-43). Ook de vraag naar een nieuwe en grotere kerk werd steeds luider. Uiteindelijk zou de pastoor van Grotenberge een eigen woonst krijgen. Zij werd in 1792-1793 gebouwd (zie nr. 13 en 15) en in 1871-1872 met een verdieping uitgebreid (zie nr. 85- 87).
Onder de leiding van pastoor P. J. De Ries (1844-1868) en met de financiële steun van diverse inwoners kreeg Grotenberge in 1853 een nieuwe kerk. Het plan werd door E.H. J.A. Clarysse uit Wingene getekend en door Bernardus Latte uit Gavere uitgevoerd. Voordien had men het oorspronkelijke plan van F. Cardon uit Gent, wegens te duur, afgewezen, wat tot supplementaire uitgaven had geleid.
Bij een eerste overzicht van de lokale archieven blijkt al meteen hoe goed de pastoors van de 19de eeuw hun archief hebben bewaard en geordend. Op regelmatige tijdstippen legden zij inventarissen aan van zowel de kunstvoorwerpen, de kerkeigendommen als het kerkarchief. Die ijver merken we niet meer in de 20ste eeuw. Meer nog, veel archiefstukken zoals, begrotingen, rekeningen, kanselmededelingen en dergelijke, zijn niet meer aanwezig. Het was dan ook een goed idee van de nieuwe pastoor, Geert Cattrysse, om het kerkarchief, dat sinds het vertrek van pastoor M. Van Den Bossche naar de pastorie van Bevegem was overgebracht, aan het begin van de 21ste eeuw te laten inventariseren.
In een tweede archiefbewerking werden archivalia verwerkt die op de zolder van de dekenij te Zottegem waren gevonden. Het betreft voornamelijk begrotingen, rekeningen, mandaten en huwelijksdossiers uit de periode 1965-1990. Eveneens was er een uitgebreid dossier over de kerkrestauraties van de jaren zestig van de 20e eeuw aanwezig. Tijdens de voorbereiding van de Open Monumentendag "Symbolen, 2002" vonden de auteurs op de zolder van de dekenij, midden het kerkarchief van de dekenij, nog stukken betreffende de kerk van Grotenberge. Het betrof voornamelijk stukken uit de periode 1936-1965. Ze werden zo veel mogelijk geïntegreerd in bestaande nummers of kregen een bisnummer. Een vierde en - voorlopig - laatste archiefbewerking vond plaats in 2015, toen het archiefbestand werd overgebracht naar het Rijksarchief te Gent.
De archiefbescheiden ouder dan 100 jaar zijn openbaar en vrij raadpleegbaar. Voor stukken jonger dan 100 jaar dient toestemming tot inzage te worden gevraagd aan de secretaris van de kerkfabriek voor wat het archief van de kerkfabriek betreft; en aan de pastoor voor wat het archief van de parochie betreft.
Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief.
Ordening en beschrijving van het archief gebeurden anno 2015 door Geert, Marc en Julien Van Bockstaele, gebaseerd op hun eerdere archiefbewerkingen (zie 'Geschiedenis van archiefvormer en archief').
Adriaen Rampelbergehe, 1621, 1625, pastoor te Strijpen.
Joannes Colfmaeker, 1626, 1635, pastoor te Godveerdegem.
Henricus Guilielmi, 1635, 1659, pastoor te Erwetegem.
Gaspar Walravens, overleden in 1668.
Gullielmus Buckinx, 1672 tot 1685, pastoor te Erwetegem.
Gullielmus van Olmen, pastoor in Erwetegem en Godveerdegem.
Ferdinandus van Arschot, 1690, pastoor te Erwetegem.
Andries vande Vyvere, 1724, pastoor in Erwetegem, overleden 10 jan. 1760.
Martinus-Jos. Quinet, 1755, pastoor te Godveerdegem.
Judocus-Libertus of ook Joannes Luytens, 1761, kapelaan.
Joannes Baptist de Meyer, 1761-1763, pastoor te Zottegem.
Jos. Mehauden, 1764, kapelaan te Zottegem.
Remgius Forneville, 1767, kapelaan.
Gerardus-Livinus, ook Joannes, van Iper, 1774-1775, kapelaan.
Natalis-Januarius De Rouck, 1780, pastoor te Zottegem.
Alexander Jacobus Bijl, 1780, kapelaan.
Joannes-Baptist Van Wambeke, 1780-1783, pastoor te Godveerdegem.
Jacobus de Mulder, 1785-1787, onderpastoor te Strijpen, overleden 19 juni 1788.
Petrus-Emmanuel Haeck, 1788-1792, overleden 8 juni 1792.
Pieter-Joannes Stevens, 1792-1802, overleden 8 april 1802.
Jan de Meyer, 1793.
De hoger genoemde priesters, op de kapelaans na, werden er als deservitor aangeduid en dus niet als pastoor van Grotenberge.
Joannes-Baptist Van Eesbeke, 1802-1811.
J. Van Dorpe, 1811-1818.
Michaël de Mesmaecker, 1818, pastoor in Erwetegem en Goveerdegem.
Robertus Bellarminus Van Hoorick, 1818-1831, overleden 19 september 1831.
Franciscus van Innis, 1831-1844.
De Ries Petrus Joannes, 1844-1868.
Petrus Van de Genachte, 1868-1872.
Eduardus De Groote, 1872-1880.
Henricus Mortier, 1880-1888, overleden 30 september 1888.
Desiderius De Winter, 1888-1899.
Carolus Ludovicus Carlier, 1899-1919.
Benedictus Van Huffel, 1919-1935.
Arthuur De Bisschop, 1935-1940.
Leo De Meulemeester, 1940-1966.
Mathieu Van den Bossche, 1966-1993.
Karel Cottenie, 1993-1997, parochiaal beheerder.
Geert Cattrysse, 1997-, pastoor.
Luc Mertens, 2004-2013, pastoor.
Paul De Neve, 2013-2015, pastoor.
Hans Vandenholen, 2015-..., pastoor.
| 1 | Ministeriële omzendbrieven. 19de eeuw. | 1 pak | |||||||
| 2 | Provinciale onderrichtingen. 19de en 20ste eeuw. | 1 omslag | |||||||
| 3 - 4 | Verslagen van de kerkfabriekraad. 1832-1946 | ||||||||
| 3 | 2 augustus 1832 - 29 april 1849. | 1 deel | |||||||
| Met inventarissen van ornamenten, liturgische voorwerpen, zilverwerk, meubilair van de kerk en de archieven opgemaakt in de jaren 1839, 1844, 1868, 1870 en 1882. | 4 | 28 april 1842 - 6 april 1946. | 1 deel | ||||||
| 5 | Contract tussen de kerkfabriek en ILVA, Huisvuilophaling. 1996. | 1 stuk | |||||||