Familiearchief De Cassina, Nederboelare, 1370-19de eeuw

Archive

Name: Familiearchief De Cassina

Period: 1370-19de eeuw

Inventoried scope: 4,35 linear meters

Archive repository: State archives in Ghent

Heading : Families and Persons

Inventory

Authors: Van Isterdael, Herman

Year of publication: 2001

Code of the inventory: FM19

...

Archiefvormer

Naam

Familie de Cassina, heren van het land van Boelare.
Aanverwante families: Van Cauteren (1644-1758), De Murat (1711-1742)
Kasteelkapel Sint-Macharius (1639-1826).

Geschiedenis

De heren van Boelare

Frans Bernardin de Cassina x Robertina De Noyelles
Hugo Jan Frans de Cassina x Magdalena Maria Juliana Montana, erfdame van Wonsheim
Philip Guillaume Ignace x Maria-Theresia van Cauteren
Pieter Philip Frans x Maria Louisa Josepha de Plotho d'Ingelmunster
Louis Benoît Frans x Amelia Isabella, markiezin de Croix d'Heuchin
Charles Frans Ghislain x Catharina Henrietta Françoise de Broeckhoven
Maria Françoise x Philip, graaf de Murat

De familierelaties

I. Jeronimo de Cassina x Elonor Perez, van wie:
1. Frans Bernardin, geboren 1582. Volgt sub II.
II. Frans Bernardin de Cassina, geboren 1582 en overleden op 09/09/1653 x Robertina de Noyelles. Het paar woonde te Antwerpen, kocht de baronie Boelare in 1602. Ze hadden elf kinderen:
1. Philippina.
2. Olympia.
3. Louisa.
4. Anna Margareta, geboren op 14/12/1609.
5. Frans Bernardin, geboren op 14/06/1611, overleden 1613.
6. Albertina, geboren op 07/08/1615.
7. Hugo Jan Frans, geboren op 27/06/1616. Volgt sub III.
8. Anna Leonora, geboren op 05/01/1618.
9. René Albert, geboren op 10/02/1619.
10. Adriana Carolina, geboren op 29/01/1620.
11. Clara Theresia, geboren op 28/03/1621.
III. Hugo Jan Frans de Cassina, geboren op 27/06/1616, overleden op 24/12/1653 x Magdalena Maria Juliana Wonsheim. Hugo overleed amper drie maand na zijn vader. Zijn weduwe hertrouwde met zijn broer René Albert de Cassina, heer van Schendelbeke met wie ze nog drie kinderen had, nl. Frans Norbert, geboren op 12/10/1655, kanunnik te Harelbeke, Agnes Jacqueline, priorin van het hospitaal te Oudenaarde, Albert Eugene.
Met Hugo had ze 5 kinderen:
1. Françoise Catharina Carolina, gehuwd met Guillaume Louis Daman, heer van Diesvelt, Mosscher.
2. Wolfgang Charles, geboren op 27/05/1647, overleden op 15/10/1648.
3. Margareta, geboren op 26/04/1648, gehuwd met Charles Anthon van Kerckhoven.
4. Maria Albertina, geboren op 26/05/1650.
5. Philip Guillaume Ignace, geboren op 22/06/1651. Volgt sub IV.
IV. Philip Guillaume Ignace, geboren op 22/06/1651, overleden 1737 x Maria Theresia van Cauteren, van wie 13 kinderen:
1. Maria Petronella Philippine, geboren op 24/11/1677, overleden op 05/07/1723.
2. Albertina Isabella, geboren op 23/03/1679, religieuze in de abdij van Vorst
3. Isabella Theresia Anthonia, geboren op 15/05/1681, gehuwd met Don Rodrigue de Peralta y Cascales.
4. Philippina Petronella, geboren op 15/05/1682.
5. Petronella Philippina, geboren op 14/11/1683, religieuze in de abdij van Ghilenghien.
6. Pieter Philip Frans. Volgt sub V.
7. Frans Maximiliaan Adriaan, geboren ca. 1690, later abt van de abdij van Ename.
8. Maximiliaan Joseph; overleden 1750.
9. Maximiliaan Margareta Dorothee, geboren op 20/05/1695.
10. Jan Guillaume, geboren op 16/10/1696.
11. René Frans Norbert, geboren op 03/01/1699, later kanunnik in Sint-Rombout te Mechelen.
12. Florentia Carolina Jacquelina, geboren op 20/02/1700, later religieuze in Oost-Eeklo.
13. Maria Theresia Agnes Ursula, geboren op 21/10/1701.
V. Pieter Philip Frans, geboren ca. 1685-1690, overleden 1769 x Maria Louisa Josepha de Plotho, van wie 11 kinderen:
1. Maria Françoise Philippina Ghislaine, geboren te 26/11/1737, huwde met Philip de Murat.
2. Frans Philip Ghislain, geboren op 26/12/1738, overleden op 1740.
3. Louis Benoit Frans, geboren op 16/12/1739, overleden 1771.
4. Maximiliaan Hugo Bernardin, geboren op 17/01/1741, overleden op 14/09/1753.
5. René Maria Ghislain, geboren op 31/07/1742, overleden te Praag in 1766.
6. Anthonia Isabella Louisa Ghislaine, geboren op 01/03/1744.
7. Albertina Theodora Joseph Gerine Ghislaine, geboren op 05/10/1746, overleden op 02/11/1746.
8. Françoise Florence Ghislaine, geboren op 28/04/1748, later kanunnikes te Denain.
9. Albetina Theodora Joseph Ghislaine, geboren op 28/07/1749, huwde met Charles Joseph Frans Xavier Hyacinthe, graaf van Lichtervelde.
10. Charles Frans Ghislain, geboren op 16/01/1751.
11. Maria Hyacinthe Petronella Elisabeth Ghislaine, geboren op 15/06/1752, overleden op 06/12/1752.
Zowel Louis Benoit als Charles Frans overleden zonder wettige nakomelingen zodat de baronie toekwam aan de oudste dochter Maria Françoise gehuwd met graaf Philip de Murat. Vanaf 1785 leefden beide echtgenoten gescheiden. Ze verzoenden zich later.
De raadsman van Maria Françoise was Pieter Jan Spitaels, bankier te Geraardsbergen, die in 1817 het kasteel kocht.
VI. Philip de Murat (overleden 1806) gehuwd met Maria Françoise de Cassina (overleden 1814) van wie:
1. Vital
2. Paul
3. Fanny
4. Josephina

Archief

Geschiedenis

In het stadsarchief te Gent wordt het archief van de familie de Murat bewaard. Dit archief bevat stukken van de familie de Cassina. Een speurtocht naar de verwantschap van beide archieven leverde volgende gegevens op:

De herkomst van de archieven

1. Rijksarchief Gent (vroeger Ronse)
De herkomst is niet meer te achterhalen. In een verslag over zijn werkzaamheden d.d. 24 december 1965 schrijft de toenmalige inspecteur C. Wyffels: '- naar het Rijksarchief Ronse werden overgebracht: Geraardsbergen (gift van particulier): 8 kistjes familiearchief (heren van Boelare (wordt bewaard in het Rijksarchief te Brugge: archief departement 1, diverse dossiers nr. 2, brief B/4362). Het is de enige aanwijzing die we omtrent het kasteelarchief vonden. Gesprekken met betrokken personen leverde geen verdere informatie op.
2. Stadsarchief Gent
Volgens een mededeling van archivaris J. Vannieuwenhuyse werd het archief aan de stad Gent geschonken in 1945 door Dhr. de Villers du Fourneau. Waarschijnlijk gaat het om Maurice-Marguerite-M.-J.-G. de Villers de Fourneau, geboren te Antwerpen in 1874 en overleden te Wilrijk op 11/10/1951. Deze was de zoon van Charles-Justin en van Géraldine-M.-Sophie de Murat (Coomans de Brachène O., De Hemptinne G., État présent de la noblesse du royaume de Belgique, t. XX, Brussel, 1969, p.178).

De omvang

De omvang van het archief bedraagt 4,35 strekkende meter. In het Stadsarchief te Gent is de omvang 4 strekkende meter.

Staat van inventarisatie

Het archief in het Stadsarchief Gent is geïnventariseerd op steekkaarten. Deze zijn tegelijkertijd inventaris en index op plaats- en persoonsnamen. Een getypte tekst is niet voorhanden.
Voorbeeld: N.
- Nassau, Jean De 16 quartiers nr. 875
- Nederboulaere, biens à ... nr. 198, 199, 217, 835, ...
- Nederbrakel nr. 226.
- Nederhasselt (le village de) dépendance de la baronnie de Boulers consentement pour la vente voir Boulers (Albertine de)
- Neghus (Jérosme) vend au héritiers Gery du Four une rent de lib. 18-15 sols tournois. 3 janvier 1697.
Er zijn anderhalve fichebakken steekkaarten. Volgens de inventaris op steekkaarten ontbreken er pakken archief nl. nummers 1049-1084, nummers 1113-1122 en na het nummer 1144 een onbekend aantal pakken. Deze pakken bevatten geen specifiek ander archiefbescheiden dan de rest van het archief. De ontbrekende pakken archief zijn niet in het Rijksarchief Ronse terechtgekomen.

Samenstelling van de archieven

1. Rijksarchief Gent (vroeger Ronse)
Het overgrote deel van het archief betreft de familie de Cassina. Naast stukken uit de persoonlijke levenssfeer van de familie zijn ook archiefstukken van het goederenbeheer aanwezig. Het gaat over de lokaliteiten:
- Land van Aalst: baronie Boelare, Schendelbeke, Hemelveerdegem
- Kasselrij Kortrijk: Mosscher- en Mosscherambacht
- Land van Waas: lokaliteit onbekend
- Waals-Brabant: Promelles, Vieux-Genappe
- Brugse-Vrije: Eeklo
Andere familiearchieven zijn aanwezig via huwelijken met de familie de Cassina nl. Van Cauteren (6 nummers) en de Murat (3 nummers).
Nog ander familiearchief heeft geen gekende link met deze adellijke familie en de vermenging van de archieven moet aan het toeval toegeschreven worden. Deze archieven werden trouwens afgescheiden:
- Familiearchief Buyse (Heldergem, Sint-Antelinks, Nederboelare): 66 nummers
- Vandertaelen (Geraardsbergen, Ninove): 5 nummers
- Familiearchief Spitaels: 5 nummers (Pieter Jan Spitaels kocht het kasteel van Boelare in 1818 van de familie de Murat)
- Een bouwkundige tekening en bestek voor de bouw van een huis aan de toegangsdreef van het kasteel te Nederboelare van 1901 (Algemeen Familiefonds voormalig R. Ronse, nr. 429)
Het archief van de Cassina en de Murat dateert van voor 1834.
Het archief van het Leenhof van het Land van Boelare werd gelicht uit het archief van de familie de Cassina, evenals een legger van onroerende goederen van Hemelveerdegem.
2. Stadsarchief Gent
Het archief bevat stukken van dezelfde families namelijk de Cassina, van Cauteren en de Murat. Het archief loopt door tot het eind van de 19de eeuw. Daarnaast bevat dit archief ook stukken van de familie de Lichtervelde (in de 19de eeuw verwant met de Murat). Ook lijkt er een deel archief van de familie Stocquart uit Waals-Brabant aanwezig te zijn.
Graaf Ernest de Murat was gedurende een aantal jaren secretaris (en ontvanger?) van de burgerlijke hospitalen van de stad Gent. Dit is de verklaring voor de aanwezigheid van de stukken met nummers 367-372 over Gent in dit archief:
Nr. 367: Reglement voor pensioenkas. Gedrukt.
Nr. 368: Begroting van burgerlijke hospitalen, 1880. Gedrukt.
Nr. 369: Twaalfde en laatste rekening van de burgerlijke hospitalen door E. de Murat, 1879.
Nr. 370: Rapport de la comm. des finances... 1871. Gedrukt.
Nr. 371.: Brief liquidatie Penneman, 1875.
Nr. 372: Verpachtingsvoorwaarden. Gedrukt.
Het kan zijn persoonlijk archief zijn.

Dorsale notities

1. Algemeen
Pieter Philip Frans de Cassina ordende het archief in de 18de eeuw. Op de rugzijde van de archiefbescheiden of op omslagen noteerde hij een regest. Een overzicht of inventaris hebben we niet teruggevonden.
Dat het wel degelijk Pieter Philip Frans was blijkt uit de stijl van de notities.
Vb.: Stadsarchief Gent nr. 209, 1736: ...pour mon mariage...
R.A. ..procé comensé contre feu ma mère...
2. Rijksarchief Gent (vroeger Ronse)
Niet alle stukken dragen een nummer en/of letter. Als reden hiervoor kan het gebruik van omslagen aangehaald worden. De structuur van de aantekeningen kon niet achterhaald worden.
Voorbeelden:
Nr. 109: Aangifte van een nalatenschap van Frans Norbert de Cassina nummer 65
Nr. 110: Volmacht door René de Boulers nummer 37
Nr. 111: Kwitanties van zilversmid Z
Nr. 112: Kwitanties renten 58
Nr. 113: Advies van advocaten nummer 47
Na het overlijden van Pieter Philip Frans (1769) dragen de stukken geen beschrijving noch een kenteken meer. Zo dragen de stukken van de familie de Murat geen aantekeningen.
3. Stadsarchief Gent
De dorsale notities van Pieter Philip Frans zijn ook hier duidelijk herkenbaar. Dezelfde kentekens komen hier terug. Nieuwe nummeringen werden toegevoegd.

Gebruikers van het archief

Victor Campen gehuwd met één van de nakomelingen van Pieter-Jan Spitaels (koper van het kasteel van Boelare) schreef in 1916-1918 zijn werk: 'La baronnie de Boulaere'. Het boek werd gedrukt in Geraardsbergen in 1930. Zijn bronnen waren indertijd nog aanwezig op het kasteel te Nederboelare.
Hij schrijft bijvoorbeeld op pagina 2: 'Nous possedons...'. Op de pagina's 114,117 en 120: '...les actes originaux...sont conservés au château'.
Niet alle archiefbescheiden die hij citeert zijn in Rijksarchief Gent. Bovendien heeft hij enkel gewerkt met deze stukken en blijkt uit geen enkel stuk dat hij de archiefstukken in Stadsarchief Gent kende of gebruikt heeft.

1Brieven van Henri, abt van de Sint-Adriaansabdij te Geraardsbergen, aan de heer van Boelare betreffende de toelating ten gunste van de abten om voortaan de mijter te dragen. 1610.3 stukken
2Briefwisseling van A. van Cauteren, heer van Nederbrakel, met zijn zuster over gemeenschappelijk goederenbeheer. 1710.5 stukken
3Brieven gericht aan Philip Guillaume Ignace de Cassina. 1712-1728.8 stukken
4Brieven gericht aan Pieter Philip Frans de Cassina. 1741-1766.1 pak
5Brief van René de Cassina aan zijn zuster. 1745.1 stuk
6Briefwisseling van Pieter Philip Frans de Cassina n.a.v. de verwondingen hem toegebracht door huzaren. 1746.4 stukken
7Brieven gericht aan Maria Louisa de Plotho echtgenote van Pieter Philip Frans de Cassina, baron van Boelare. 1766-1788.1 pak
8Brieven gericht aan Louis Benoît Frans de Cassina. 1766-1771.1 omslag
9Brieven gericht aan Charles Frans Ghislain de Cassina. 1771-1791.1 pak
10Brieven gericht aan Catherina Henriette Françoise de Bergeyck, echtgenote van Charles Frans Ghislain de Cassina. 1774-1782.3 stukken
11Brieven gericht aan Maria Françoise Philippina de Cassina, echtgenote van Philip de Murat. 1789-1801.4 stukken
12Brieven gericht aan Philip, graaf de Murat. 1800.4 stukken
13Liefdesbrieven van Josephina de Murat aan Pierre Spitaels. s.d. (ca. 1802).1 pak
 141771-1772.1 omslag
 151773.1 pak
 161774-1775.1 pak
 171776-1783.1 pak
 181784-1787.1 pak
 191788-1789.1 pak
 201790-1791.1 omslag
 2118de eeuw.1 omslag
22Brief gericht Maria Françoise Philippina de Cassina, gravin de Murat, gericht aan de heer Busche, procureur te Clermont-Ferrand. 1784.1 stuk
23Brief gericht aan Louis Bruyneel, Geraardsbergen, van de gravin de Murat. 1790.1 stuk
24Brieven gericht aan Pieter Jan Spitaels te Geraardsbergen, ontvanger van Maria Françoise Philippina de Cassina, gravin de Murat, en van haar erfgenamen. 1796-1826.1 omslag
25Niet identificeerbare brieven. 1653-1816.5 stukken