Inventaris van het archief der familie de Preudhomme d'Hailly en der aanverwante families (Rijksarchief te Gent). Overdracht 1950, 1320-1867

XML
PDF
Archive

Name: Familie de Preudhomme d'Hailly

Period: 1320-1867

Inventoried scope: 29,2 linear meters

Archive repository: State archives in Ghent

Heading : Families and Persons

Inventory

Authors: Buntinx, Jeroen

Year of publication: 1950

Code of the inventory: FM43

Archiefvormer

Naam

Archief van de familie de Preudhomme d'Hailly

Geschiedenis

De familie is afkomstig van de streek van Rijsel. Jan de Preudhomme, die heer was van Neuville en Poeke († 1597), is het eerste lid van de familie die ons documenten heeft nagelaten. Hij werd heer van Poeke en door zijn huwelijk met Antoinette de Grenet eveneens burggraaf van Nieuwpoort, een titel die later de gewone benaming werd van de familie. Vanaf zijn zoon, Jan-Baptist worden de Preudhomme's ook heren van Hailly (1)
. Sindsdien worden zij 'de Preudhomme d'Hailly, burggraaf van Nieuwpoort' genoemd.

Archief

Het archief van de familie de Preudhomme d'Hailly (ook wel de Nieuport genoemd) berustte vroeger op het kasteel te Poeke. Tijdens de oorlog van 1914-1918 heeft men dankzij bemiddeling van Prof. G. Hulin de Loo kunnen verhinderen dat het vernietigd werd. Omstreeks 1920 werd het overgebracht naar het RAG. De rechtstitel is echter onzeker. Het is niet in het aanwinstenregister van 1918-1920 ingeschreven. Later zijn er wel aanvullingen gebeurd, bijvoorbeeld afkomstig van de geconsigneerde papieren van de Raad van Vlaanderen (zie nrs. 357bis en 395bis). Een deel van nr. 47 werd in 1956 door het Algemeen Rijksarchief (ex-Manuscrits divers, 3376) overgemaakt (Aanwinstnr. 1956/10). Nr. 381bis is afkomstig van het Rijksarchief te Luik. De nrs. 497bis, 501bis en een deel van nr. 558 zijn een schenking van Pieter van Poucke (Aanwinstnr. 1986/2).

Inhoud

Het archief van de familie de Preudhomme d'Hailly is een tamelijk omvangrijk familiefonds. Het bevat documenten van de 14de tot in de eerste helft van de 19de eeuw. In het archief kan men drie grote groepen van documenten onderscheiden :

De groep van de familie de Preudhomme d'Hailly zelf, met de haar aanverwante families, die meestal weinig archief hebben nagelaten. Op deze regel dient echter een uitzondering gemaakt te worden voor de families Damman en d'Ongnies de Courrières.
De familie Damman, een zeer oud Gents geslacht. (2)
Het archief van deze familie en haar verwanten werd bij het archief van de Preudhomme's gevoegd door het tweede huwelijk van Marc-Antoine I de Preudhomme met Anna-Maximiliana Damman (1167). Aangezien haar drie broers - Charles-Jean, Nicolas en Jérôme - overleden zonder te zorgen voor een nageslacht, was zij de laatste afstammeling van de familie Damman d'Oombergen.
De zoon van hoger vermeld koppel, Marc-Antoine II, trad in het huwelijk met Antoinette-Alexandrine d'Ongnies de Courrières. Opnieuw werd het bezit en het archief van de familie uitgebreid.

Voor elk van de drie families is er ook een groep goederen (en dus documenten die daarop betrekking hebben) :

het bezit van de familie de Preudhomme d'Hailly: de groep van Poeke, Kanegem en Ruiselede
bezittingen afkomstig van de familie Dammans en verwanten: groep van Oombergen, Sint-Lievens-Esse en het Brugse Vrije
de goederen die toebehoorden aan de familie d'Ongnies en die gelegen waren te Courrières (Frankrijk, département Pas-de-Calais) en in Noord-Frankrijk.

De stukken, die oorspronkelijk deel uitmaakten van het Algemeen Familiefonds en van Oombergen (RAG) maar die eigenlijk toebehoren aan het familiearchief de Preudhomme d'Hailly, werden bij dit archief toegevoegd:

Algemeen Familiefonds nummer 170 werd Fonds Preudhomme nummer 46.
Algemeen Familiefonds nummer 5224 werd Fonds Preudhomme nummer 45.
Algemeen Familiefonds nummer 5416 werd Fonds Preudhomme nummer 499 en gedeeltelijk 486.

Oombergen nummer 83 werd Fonds Preudhomme nummer 576 en gedeeltelijk 325.
Maar ook de omgekeerde beweging heeft plaatsgevonden: stukken die uit het fonds de Preudhomme gelicht werden en onderdak vonden in het archief van Sint-Lievens-Esse :

Een rekening van de Heilige Geest van Sint-Lievens-Esse, 1617-1619.
Tien ferieboeken (registers) en enkele fragmenten van een ferieboek van de jaren 1604 tot 1630 en van 1644 tot 1682.

Dit archief bevat ook stukken betreffende lokale overheidsinstellingen te Oombergen, Sint-Lievens-Esse, Schonenberge, Poeke, Beerlegem, Aarsele, Akspoele en Courrières.

Ordening

Voor de structuur van de inventaris heeft de auteur zich laten inspireren op een aantal voorbeelden: LEJOUR E., Inventaire des archives de la famille Gobart, Tongeren, 1935; de handgeschreven inventarissen van Dr. J. Denys, conservator van het Rijksarchief te Gent, van de families de Moerman en van Pottelsberghe en van Dr. L.M. Van Werveke, toen archivaris op het Rijksarchief te Gent, van de familie Borluut. De gehanteerde indeling is voor hem de meest logische, de meest 'archiveconomische'. De inventaris bestaat uit twee grote delen: 'Personen of families' en 'Goederen'. De stukken die niet ingepast konden worden in één van de twee categorieën werden ondergebracht bij 'Bijlagen': bijvoorbeeld documenten van personen van wie de band met de familie niet meteen duidelijk is, enkele losse processtukken en verder de 'meest verscheiden stukken'.
In het eerste deel, 'Personen of families', zitten die documenten die toebehoren aan een van de leden van de familie (of van verwante families) in het bijzonder of gezamenlijk, dus toebehorende aan meerdere leden. De volgorde waarin de families voorkomen is chronologisch. Het hangt af van het moment waarop zij met de familie de Preudhomme verwant werden en dus van het ogenblik waarop hun archief terechtkwam in dat van de familie de Preudhomme. (Zie ook de 'Tafel van verwantschap' bij bijlagen) Bij elke nieuwe familie wordt in voetnoot vermeld wanneer en hoe de familie zich verbond.
Binnen elke familie wordt opnieuw een chronologische volgorde gehanteerd. Bij elk lid wordt indien mogelijk aangegeven wat de band is met de andere familieleden.
Als de documenten die betrekking hebben op één persoon te omvangrijk zijn, wordt er opnieuw een indeling gemaakt :

Eretitels, patenten, huwelijkscontracten, private correspondentie, met andere woorden de strikt persoonlijke stukken.
Stukken betreffende openbare bedieningen die door de persoon in kwestie uitgeoefend werden (komt niet zo vaak voor).
Financiële documenten (vb. handboeken, rekeningen van de huishouding, persoonlijke uitgaven, enz.).
Stukken die de nalatenschap regelen: staten van goederen, rekeningen, processen.
Documenten die niet in één van bovenstaande categorieën kunnen ondergebracht worden.

Het tweede deel bevat de documenten die betrekking hebben op de goederen. De ordening is geografisch. Eerst worden de documenten weergegeven die betrekking hebben op de goederen en het beheer in het algemeen. Nadien volgen de documenten die gelinkt kunnen worden aan een bepaalde geografische plaats. Deze worden alfabetisch gerangschikt, eerst volgens de provincie, nadien volgens het bestuurlijk arrondissement. Tot slot komen de goederen aan bod die gelegen zijn in Frankrijk of Nederland. Als de documenten die betrekking hebben op een bepaalde geografische locatie te talrijk zijn, wordt volgende indeling gehanteerd :

Stukken betreffende de uitgebreidheid en het bezit van de goederen: vb. eigendomstitels, koop- en verkoopakten, leggers of landboeken, enz.
Documenten betreffende het leenverband: leenboeken, denombrementen, ontvangstbewijzen van denombrementen, betwistingen wegens heerlijke rechten
Renteboeken, rekeningen en processen wegens de betaling van heerlijke renten
Goederenbeheer: aanstellingen van ontvangers, rekeningen, stukken betreffende de verpachtingen
Kerkelijke zaken: tienden die toebehoren aan de familie de Preudhomme d'Hailly of haar verwanten; kapellen waarop zijn het patronaatsrecht bezaten.
Documenten van verschillende aard

Als op een bepaalde plaats meerdere heerlijkheden gelegen waren, komen eerst de stukken aan bod die de plaats in haar geheel behandelen, vervolgens de stukken die betrekking hebben op de verschillende heerlijkheden in het bijzonder.

Voorwaarden voor de raadpleging

De stukken opgenomen in de inventaris zijn vrij raadpleegbaar.

Voorwaarden voor de reproductie

Voor de reproductie van archiefstukken gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief.

Aanwijzingen voor het gebruik

Bestanddeelnummers uit deze inventaris dienen via het elektronisch archiefbeheerssysteem Archeion te worden aangevraagd onder toegangsnummer 017. Bij het veld 'inventarisnummer' kan vervolgens het gewenste bestanddeelnummer uit de inventaris doorgegeven worden.

Deze inventaris is een bewerking van de originele toegang van J. Buntinx, Inventaris van het archief der familie de Preudhomme d'Hailly en der aanverwante families. Brussel, 1950. De bewerking houdt in dat het origineel overgetypt werd in het sjabloon voor de retroconversie van de toegangen van het Rijksarchief en dat de inleiding bewerkt en aangevuld werd door jobstudent Kevin Van Huffel.

Tafel van de verwantschappen


de Grenet
de Croix Wijts
de Robbles de Lannoy
 van Vaernewijc
 de Baenst van Massemen
 van de Kethulle
 van der Zickelen
 de Beaufremez
 van Maercke
 de Baenst
Damman van Waelbrouck
de Cambry
le Cocq
Lanchals de Gruutere van der Gracht
  van Kinschot
de Preudhomme  de Valdez
d'Hailly  d'Oyenbrugghe
de Maude
de Bergues
 de Moor - de Vos
 van Halewijn
de Blasere Triest
d'Ongies   della Faille
de Courrières  d'Hane
  de Hovine de Gottignies
Allegambe
van der Linden van der Eijcken
 Locquet
de Castillon
Allegambe
d'Hangouart d'Avelin
de Vicq
de Brouwer



1Inventarissen van de documenten betreffende de familie de Preudhomme d'Hailly, haar verwanten en hun goederen. 16de-18de eeuw.1 bundel
Heren van Poeke Leenhof van de Baronie Poeke Heren van Oombergen Damman (familie) de Preudhomme d'Hailly (familie) de Cambry (familie) Lanchals (familie) d'Ongnies de Courrières (familie) de Blasere (familie) d'Hane (familie) van der Eijcken (familie) Dorpsbestuur van Oombergen ('parochie') Heren en Leenhof van Sint-Lievens-Esse Heren van Burchgracht Leenhof van Melle en Gentbrugge Leenhof van de Baronie Poeke Heren van Herrewege Kapel van Knappenaarde Heren van Sint-Pieters ten Berge Heren van de Halewijnschuld Heren van Cambry Heren van Meulewalle te Lendelede Heren van Hogenhove Heren van Ter Racht te Aarsele Heren van Beekschen Heren en Leenhof van Hammes Heren van Krovelde Heren en Leenhof van Akspoele Heren en Leenhof van Courrières Sint-Piatusparochie te Courrières van der Zickele (familie)