Inhoud

Gemeten naar het aantal kaarten per 'archiefvormer' - in deze heterogene verzameling hebben wij die bepaald aan de hand van de opdrachtgever en/of de eigenaar van de gekarteerde goederen - zijn de meeste kaarten afkomstig van het kapittel (30), de kleine kanunniken of kanunniken van de tweede stichting (16) en de vicarissen (15). Van de gemeenschap van de kapelanen zijn geen losse kaarten bewaard. Gezien de wijze waarop deze verzameling is tot stand gekomen, is de aanwezigheid van 32 kaarten van het bisdom en zes van het begijnhof niet opmerkelijk; ook de twee kaarten van goederen in Lier van resp. de Sint-Bernardsabdij (nr. 42) en de priorij van Korsendonk (nr. 82) zijn waarschijnlijk te linken aan het bisdom.
Vanzelfsprekend staan alle hier beschreven kaarten op de een of andere manier in verband met het goederenbeheer van de diverse archiefvormers die een landmeter opdracht gaven tot de opmeting van hun bezittingen en de vervaardiging van een kaart. Aangezien die bezittingen zeer verspreid lagen, bestrijken de kaarten uiteenlopende localiteiten, vooral binnen maar ook buiten de huidige provincie Antwerpen. Voor wat betreft het kapittel is in de meeste gevallen de band met andere deelbestanden van het kapittelarchief niet direct te bepalen; slechts een beperkt aantal kan bijvoorbeeld via een aantekening op de rug nog gelinkt worden aan één van de capsae van het archief. En van amper zes kaarten viel te achterhalen dat zij gediend hebben in een gerechtelijke procedure; dat vier kopieën of uittreksels dateren uit de periode van het proces, laat vermoeden dat zij speciaal daarvoor zijn opgemaakt.
Eén kaart kan op grond van het schrift worden toegewezen aan de 15de eeuw, 27 kaarten zijn te situeren in de 17de eeuw (1629-1700), 87 dateren uit de 18de eeuw (topjaren zijn 1710 en 1764 met telkens 8 kaarten, gevolgd door 1766 met 6), maar daarbij zitten natuurlijk ook kopieën of uittreksels van oudere kaarten.
Hoewel bisschop Hendrik Gabriël van Gameren (1759-1775) tijdens zijn episcopaat vijftien maal opdracht gaf om goederen van het bisdom in kaart te brengen - op één uitzondering na ging die opdracht steevast naar landmeter Petrus Stijnen - is er, voor zover bekend, geen kaartboek vervaardigd voor het bisdom. Voor het kapittel is evenmin iets dergelijks voorhanden. De meiers van de gemeenschap der kapelanen daarentegen achtten het in 1781 wél opportuun om landmeter Petrus Josephus Govaerts te belasten met het aanleggen van een kaartboek van de goederen der kapelanen. Dat fungeerde vervolgens als visuele ondersteuning bij twee registers van inkomsten van hoven en gronden buiten Antwerpen. (5) Ook de kleine kanunniken beschikten over een kaartboek, zij het als aanhangsel van een register van goederen, inkomsten en lasten. (6) Voor de vicarissen(-zangers), ten slotte, is het niet helemaal uit te sluiten dat zij ooit het plan hebben opgevat om een kaartboek te laten vervaardigen. De kaarten nr. 78, 80, 89, 90 en 95 hebben precies hetzelfde formaat en uitzicht, met een kenmerkende geel ingekleurde rand. Dat kan nog toe te schrijven zijn aan het feit dat minstens vier ervan in 1664 opgemaakt zijn door dezelfde landmeter, Antoon Claus. Een eigen 'huisstijl', zelfs inclusief de vouw in het midden, behoort natuurlijk altijd tot de mogelijkheden, maar bij nr. 78 zijn zowel op de voor- als op de achterzijde percelen getekend, wat toch kan uitgelegd worden als indicatie voor een kaartboek.