Name: WO I. Verzameling oorlogsdocumentatie van Leo Van Puyvelde - Archives de la Guerre. Collection de documentation de guerre de Leo Van Puyvelde
Period: 1914 - 1920
Inventoried scope: 0,5 linear meters
Archive repository: National Archives of Belgium
Heading : Families and Persons
Authors: H. Vanden Bosch
Year of publication: 2013
Code of the inventory: I 544
Leo Van Puyvelde.
Leo Van Puyvelde (1882-1965) studeerde aan de Katholieke Universiteit van Leuven en liet zich vooral opmerken als studentenleider. Zo was hij secretaris van het studentengenootschap 'Met Tijd en Vlijt'. Hij stichtte samen met Frans Van Cauwelaert het Algemeen Katholiek Studentenverbond en werd er de eerste voorzitter van. Na zijn studies ging hij aan de slag als kunstcriticus en schreef hij verschillende gedichten, opstellen en een boek over Rodenbach. In 1912 werd hij benoemd tot professor in de kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Gent.
Bij het begin van de oorlog vluchtte hij met zijn kroostrijk gezin naar Nederland waar hij medewerker werd van de Belgische propagandadienst 'Office belge Patrie et Liberté' in Den Haag. Daarnaast was hij ook medewerker van de Nieuwe Rotterdamsche Courant. Zijn artikels gingen vooral over de Vlaamse Beweging en het activisme (de meeste artikels werden opgenomen in zijn boek 'Mijn land in oorlogsnood' uit 1920). Van Puyvelde hield zich strikt aan de godsvrede en raakte hierdoor verwikkeld in een polemiek met zijn vroegere kompaan Van Cauwelaert. Na de oorlog legde hij zich toe op zijn academische carrière en verdween uit de Vlaamse Beweging. Hij zou uitgroeien tot de specialist van de Vlaamse schilderkunst uit de late middeleeuwen.
In 1927 werd Van Puyvelde hoofdconservator van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel en maakte hij de overstap naar de Luikse universiteit. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij naar Engeland. Na de oorlog was hij het hoofd van een speciale missie die door de Dienst voor Economische Recuperatie belast was met de opsporing van de vele kunstschatten die de nazi's uit ons land geroofd hadden.
Van Puyvelde verzamelde persknipsels uit Nederlandse en Belgische kranten over de oorlogs-gebeurtenissen.
De Commissie voor de Oorlogsarchieven verwierf deze verzameling krantenartikels en brochures op 17 oktober 1925 (E 1466).
Van Puyvelde had vooral aandacht voor de Duitse oorlogsgruwelen, de verwoestingen van monumentale gebouwen, de publieke opinie in Nederland en de opvang van de Belgische vluchtelingen aldaar.
Gezien de beperkte omvang kon een opdeling in persartikels en gedrukte stukken volstaan. We hebben de originele ordening en benamingen zoveel mogelijk behouden. We wijzen de lezer er wel op dat er soms overlappingen bestaan tussen twee onderwerpen.
Alle stukken zijn vrij raadpleegbaar. Voor reproducties gelden de voorwaarden en tarieven van toepassing in het Rijksarchief.
VAN PUYVELDE L., Keerpunt der Vlaamse beweging, Amsterdam, 1916.
VAN PUYVELDE L., Le mouvement flamand et la guerre, in: Les cahiers belges nr. 17, Parijs, 1918.
VAN PUYVELDE L., Voor mijn land in oorlogsnood, Gent, 1920.
VAN PUYVELDE L., Les Flamands en Belgique, Nancy, 1918.
DE SCHRYVER R., Van Puyvelde, in: NEVB, dl.2, Tielt, 1998, 2517-2519.
Miscellanea Leo Van Puyvelde, Brussel, 1949. (met uitvoerige bibliografie)
Manifestation en l'honneur de Leo Van Puyvelde, Brussel, 1949.
Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, Brussel, 1970, p. 171-175.
De verouderde plaatsingslijst werd begin 2009 herwerkt door Hans Vanden Bosch.
| 1 - 22 | Verzamelde krantenartikels inzake specifieke onderwerpen. 1914-1920. | ||||||||
| Toelichting: dit zijn de eerste schriftjes aangelegd door Van Puyvelde. Toen deze vol waren, begon hij met een opsplitsing per onderwerp. Hier treft men dus alle onderwerpen. | 1 | Allerlei onderwerpen (met aantekeningen). | 2 delen | ||||||
| 2 | De Duitse oorlogsgruwelen (vrijschutterspolemiek, rol van de geestelijkheid, Leuven, Dinant, Tamines, Battice enz), 1914-1915. | 2 delen | |||||||
| 3 | Verwoestingen (o.a. Visé, Luik, Dinant, Charleroi, Lier, Mechelen, Antwerpen, Leuven, Aarschot, Ieper, Nieuwpoort en Diksmuide) met aantekeningen over verwoeste monumentale gebouwen, 1914-1915. | 1 deel | |||||||
| 4 | Het verloop van de oorlog, 1915. | 1 deel | |||||||
| 5 | De uitgave van officiële rapporten over de oorlog (diplomatieke documenten), 1914-1915. | 1deel | |||||||
| 6 | Belgische vluchtelingen en bezetting, 1914-15. | 1 deel | |||||||
| 7 | De economische toestand (bevoorrading, financiën, leningen, blokkade, handelsverdrag), 1915-1916. | 1 omslag | |||||||
| 8 | Het militair verloop, 1915-1917. | 1 pak | |||||||
| 9 | De duikbotenoorlog (Lusitania, Fryatt, Hesperian en reactie van de VS), 1915. | 1 omslag | |||||||
| 10 | De Duitse bezetting (vooral deportaties en reacties hierop, met aantekeningen en documentatie), 1916-1918. | 1 pak | |||||||
| 11 | De economische toestand van België (met aantekeningen), 1915-1918. | 1 pak | |||||||
| 12 | (Internationale) vredesonderhandelingen en vredesbeweging, 1915-1919. | 1 pak | |||||||
| 13 | Duitse en Belgische annexatieplannen, 1915-1919. | 1 pak | |||||||
| 14 | Nederland tijdens de oorlog (publieke opinie en vluchtelingenopvang), 1915. | 1 deel | |||||||
| 15 | Duitsland tijdens de oorlog (veel aandacht voor de verklaringen van Duitse professoren- met aantekeningen), 1915. | 1 deel | |||||||
| 16 | Italië tijdens de oorlog (met aantekeningen), 1915. | 1 deel | |||||||
| 17 | De oorlog in de Balkan, 1915-1916. | 1 omslag | |||||||
| 18 | De oorlog in Rusland, 1915. | 1 omslag | |||||||
| 19 | De publieke opinie in Engeland, 1915. | 1 omslag | |||||||
| 20 | Nederland en België, 1915-1918. | 1 pak | |||||||
| 21 | Nederland tijdens de oorlog (politiek, publieke opinie, economie, internationale positie, enz), 1915-1919. | 1 pak | |||||||
| 22 | België en Nederland na de oorlog (met documentatie), 1919-1920. | 1 pak | |||||||